European Solidarity Corps-ESC (Avrupa Dayanışma Programı) gönüllülük, iş, staj ve dayanışma projelerini bünyesinde barındıran bir Erasmus+ programıdır. 2018 yılının sonuna dek gönüllülük projeleri yine Erasmus+ programı altında European Voluntary Service (EVS) adıyla hayata geçirilmekteydi. 2018 sonu itibariyle Avrupa Birliği tarafından desteklenen gönüllülük, iş, staj ve dayanışma projeleri Avrupa Dayanışma Programı çatısı altında toplanmıştır. Bu site eskiden Avrupa Gönüllü Hizmeti olarak bilinen ve günümüzde yerini Avrupa Dayanışma Programı’na bırakan gönüllülük fırsatlarına odaklandığından, burada gönüllülük programı için programın ingilizce kısaltması olan “ESC” ifadesini kullanacağız.
Türkiye Ulusal Ajansı ve Avrupa Gençlik Portalı tarafından sağlanan bilgiler doğrultusunda aşağıdaki soruların yanıtlarını okuyarak program hakkında daha detaylı bilgi edinebilirsin.
1. ESC gönüllülük programı nedir?
ESC gönüllülük projeleri ile 18-30 yaşları arasında yüzlerce gencimiz mezuniyet ve dil yeterliliğine bakılmaksızın, 1 yıla kadar Avrupa’da diledikleri bir ülkede gönüllü faaliyetlerde yer alarak yabancı dillerini geliştirebilmekte, yepyeni bir dil öğrenebilmekte kültürlerarası iletişim becerilerini artırabilmekte, hiç tanımadığı yeni bir ortamda çalışabilme ve iletişim kurabilme stratejilerini öğrenebilmekte ve bu sayede ülkeye döndüklerinde kazandıkları özgüvenle iş piyasasında seçeneklerini çeşitlendirebilir. Üstelik bütün bunlara hiç bir ücret ödemeden ulaşmaları mümkün. Gönüllülerin yeme, içme, konaklama, vize, sigorta masrafları karşılanmaktadır. Üstelik ülkeden ülkeye değişen koşullarda günlük 3-6€ arasında bir miktar cep harçlığı da veriliyor.
2. ESC gönüllülük projelerine kimler başvurabilir?
17-30 yaş arasındaki bütün gençler başvuruda bulunabilir. Proje faaliyetinin başlangıç günü ise 18-30 yaş arasında olmak gerekmektedir. Başvuranın temel motivasyonunun gönüllülük yapmak olması dışında hiç bir şart aranmıyor (yabancı dil bilgisi, üniversite eğitimi vb.).
3. Başvuru için yapılması gerekenler nelerdir?
Öncelikle Avrupa Gençlik Portalı üzerinde bir hesap açmalı ve bilgilerinizi doldurmalısınız. Ardından, başvurular ancak akredite kuruluşlar aracılığı ile yapılacağı için bir gönderen kuruluş (dernek, vakıf, belediye, tüzel kişilikler) bulmanız gerekli.
Türkiye’de yetkili yani akredite edilmiş olan gönderen kuruluşları https://europa.eu/youth/volunteering/organisations_en adresinde bulabilirsiniz. Sol menüde “Organisation Country” bölümünde “Turkey” seçeneğini seç, “Scope” bölümünde “volunteering” seç. Ve son olarak “Role” bölümünde “Supporting ”(Gönderen/Destekleyici kurum) seç. Gelen sayfada “Supporting” akreditasyonu bulunan tüm kurumlar görünür. Gönderen kuruluş başvurusu yapmak üzere bir kuruluş tercih et, bu kuruluşla ilgili detayları oku ve web adreslerine girerek iletişim bilgilerini alıp randevu al. Sürecinin devamı için “Gönderen Kuruluş Başvurusu” sayfasını ziyaret edebilirsin, ama önce bu sayfanın tamamını okumalısın.
4. Hangi tarihlerde başvuru yapılır? Ne zaman başlanır?
Gönüllü adayı olarak sen, yılın 365 günü projelerin son başvuru tarihleri doğrultusunda dilediğin projeye başvuru yapabilirsin ya da ev sahibi kurumla iletişime geçmelisin. Projeye ne zaman başlayabileceğin tamamen projenin başlangıç tarihleri ve ev sahibi kuruma bağlı.
5. Hangi ülkelere gidebilirim?
27 Avrupa Birliği (AB) üyesi ülke, üye olmayan 7 program ülkesi (4 EFTA ülkesi, Birleşik Krallık ve Türkiye ile birlikte aday ülke konumundaki Kuzey Makedonya), 22 AB’ye komşu ortak ülke ile program kılavuzunda yer alan diğer ülkelerden herhangi birine gidebilirsiniz. Bu ülkelerin sıralı listesi için ESC akredite kuruluşlardan bilgi alabilir ya da Avrupa Gençlik Portalındaki proje veritabanında yer alan ülkelere göz atabilirsin.
6. Türkiye’ye ESC gönüllülük projeleri için gelen Avrupalı gençler var mı?
European Solidarity Corps kapsamında Avrupa’ya giden gençlerimiz olduğu gibi, Avrupa’dan Türkiye’ye gelen ve gelmek isteyen de pek çok genç var.
7. ESC gönüllülük projelerinde yer almak için bir proje mi yazmalıyım?
Hayır. ESC gönüllülük projelerinde yer almak isteyen gençler https://europa.eu/youth/volunteering/organisations_en sitesinde yer alan ESC akredite kurum ve kuruluşlara ait hali hazırda devam eden projelerde veya bu kuruluşlar tarafından yeni sunulacak projelerde yer alabilirler. Detaylar için “Proje Nasıl Bulunur?” sayfasını ziyaret edebilirsin.
8. ESC gönüllülük projelerinde yer almak istiyorum fakat üniversite öğrencisiyim okul kaydımı dondurmama yardımcı olur musunuz?
Projeleri kabul olan gençlere gönderen kuruluşlarının Ulusal Ajans’tan talep etmesi halinde resmi bir yazı verilmekte fakat bunun bir yaptırım gücü yoktur. Yalnızca senin bir Avrupa Birliği projesine kabul edildiğini ve gereken yardımın gösterilmesini talep eden bir yazıdır. Bununla birlikte, eski gönüllülerin deneyimleri doğrultusunda böyle bir gönüllülük projesinde yer almak için başvurulduğunda okul kaydı dondurma talepleri genel anlamda olumlu karşılık bulduğunu söyleyebiliriz.
9. ESC gönüllülük projelerine başvuru için ücret ödemem gerekli mi?
ESC ücretsiz bir programdır. Başvuran gençlerden hiçbir ücret alınmaz.
10. İngilizce öğrenmek için ESC gönüllülük projelerine başvurular yapıyorum fakat hiç cevap alamadım?
Dil eğitimi ESC gönüllülük projelerinin araçlarından yalnızca bir tanesidir. Kesinlikle temel amaç olarak düşünülmemelidir. Temel motivasyon kaynağın dilini geliştirmek ise dil okullarına başvurman uygun olacaktır.
11. ESC gönüllülük projem esnasında rahatsızlanırsam masraflarım karşılanacak mı?
ESC gönüllüsü bütün gençler Avrupa Komisyonu tarafından sigortalanır. Bu çok kapsamlı bir sigortadır; herhangi bir rahatsızlığın esnasında masrafların bu sigorta kapsamında karşılanır. Sigortanın kapsamı ve diğer detaylar için ESC akredite kuruluşlardan bilgi alınabilir.
12. Vize konusunda yardım alıyor muyum?
ESC gönüllülük projesine kabul aldıktan sonra vize başvurunu sen bireysel olarak yapmaktasın. Fakat bu süreçte gönderen kuruluşun, vize belgelerini toplamanda sana yol gösterir ve bazı belgeleri senin için hazırlar. Örneğin senin için bir vize destek yazısı oluşturur ve Türkiye Ulusal Ajansı’ndan bir destek yazısı talep eder. Bununla birlikte kabul alacağın projenin ev sahibi kurumu da sana bir davet mektubu gönderecektir.
13. ESC gönüllüsü olmak bana ne kazandıracak?
Öncelikle farklı kültürleri tanıma ve yeni diller öğrenme fırsatı elde edeceksin. Yabancı bir ortamda ailenden ve arkadaşlarından uzakta uzunca bir süre (12 aya kadar) bulunmak senin için ciddi bir tecrübe olacaktır. Farklı bir kültürü tanırken aynı zamanda kendi kültürünü de tanıtma şansını da yakalayacaksın. Ayrıca gönüllü hizmet sonrasında yaygın eğitim sürecini belgeleyen, kişisel öğrenme sürecini detaylandırabileceğin Avrupa Komisyonu tarafından sağlanan Youthpass adında ulusal ve uluslararası geçerliliği olan bir sertifika alacaksın. Ek olarak, ESC gönüllülük projelerinde yer alan gönüllülerin %80’e yakını daha kolay iş bulacaklarını düşünüyorlar.
14. Gönüllülük projem esnasında boş zamanlarımda ücretli olarak çalışabilir miyim?
Hayır. Gönüllülerin alacağı vize ücretli bir işte çalışmaya kesinlikle izin vermemektedir.
15. Avrupa Gönüllü Hizmeti esnasında yüksek lisans yapabilir miyim?
Gönüllülük projesi esnasında o ülkede kesinlikle örgün eğitime (üniversite, yüksek lisans, doktora vs.) devam edilemez.
16. Ortaokul mezunuyum ESC gönüllüsü olabilir miyim?
Evet. ESC’ye başvuru için tek şart 17-30 yaş arasında olmaktır. Eğitim ya da ekonomik durumunuz ESC gönüllüsü olmak için bir engel oluşturmaz.
17. Engelli bir gencim. Projeye katılabilmem nasıl mümkün olabilir?
İmkanları kısıtlı (sosyo-ekonomik, kültürel ya da coğrafi bakımdan daha düşük imkanlara sahip kesimlerden gelen ya da engelli/özel gereksinimleri olan) gençlerin ESC kapsamında gönüllülük projelerinde yer almaları teşvik edilmektedir. Engelli genç yalnız başına gidebilecek durumda değilse refakatçisinin masrafları da tamamen karşılanır. Yardım, özel ekipman veya hizmetleri karşılamak için mali destek alabilirler. Engelli katılımcıların projelerini yürüten kuruluşlar, proje planlama ve uygulama aşaması hakkında Ulusal Ajanslardan da tavsiye alabilirler. Ayrıca engelli katılımcılara ev sahipliği yapacak kuruma, barınma koşullarının düzenlemelerini sağlamak için ön ziyaretler yapılması program tarafından de teşvik edilmektedir. Detaylı bilgi için gönderen kuruluşuna danışabilirsin.
18. ESC gönüllülük projem esnasında boş günüm olacak mı?
ESC gönüllülük projen esnasında haftada 2 gün boş günün olacak. Ayrıca her ay için artı 2 gün daha tatil hakkın var. Örneğin 9 aylık bir projeye gitmişsen haftada 2 günlük izinlerin dışında toplam 18 gün tatilin olacak. Bu tatil hakkını hangi tarihlerde kullanacağını ev sahibi kuruluşun ile anlaşarak belirlemen gerekli.
19. Gönüllülüğüm esnasında haftada kaç saat çalışmam gerekli?
Bazı ülkelerin çalışma saatlerinde değişiklik olmakla birlikte genel olarak ESC esnasında haftada ortalama 35 – 40 saate kadar çalışman gerekebilir. Bunun dışında kalan zamanların sana aittir.
20. ESC gönüllülük projem sırasında ne kadar cep harçlığı alacağım?
Cep harçlığı ülkelerin ekonomik durumuna göre belirlenmektedir. Türkiye’ye gelen gönüllülere farklı, Almanya’ya veya Finlandiya’ya giden gönüllülere farklı cep harçlığı verilmekte, 2018 yılında Fransa’da gönüllülük yapan bir genç günlük 5€ cep harçlığı almaktaydı.
21. ESC gönüllülük projem sırasında nerede konaklayacağım?
ESC esnasında standart bir konaklama şekli yoktur. Bir ailenin yanında kalabileceğin gibi, yurtta ya da o kuruluştaki diğer gönüllülerle bir evde de kalabilirsin. Bu durum ev sahibi kuruluşa göre değişmektedir. Bu konunun kabul edildiğin projeye başlamadan önce netleşmesi faydalı olacaktır.
22. ESC gönüllülük projem sırasında yemek masraflarım nasıl karşılanacak?
ESC esnasında standart bir beslenme şekli yoktur. Ev sahibi kurum bazen gönüllüye belirli bir yemek harçlığı verir, bazen belirli bir restoran/yemekhanede kullanılmak üzere yemek fişi verebilir ya da gönüllülere yemek malzemelerini verir ve gönüllü kendi yemeğini kendi yapar. Dolayısıyla projeden projeye farklılık söz konusu. Bu konunun kabul edildiğin projeye başlamadan önce netleşmesi faydalı olacaktır.
23. Başvuruyu yaptıktan ne kadar süre sonra gönüllülük projesine başlayabilirim?
Gönderen kuruluşunu bulup, bir ev sahibi kurumdan kabul aldıktan sonra ev sahibi kuruluşun mevcut olan projesinde yer alan faaliyet tarihlerine göre projeye başlayabilirsin. Bu süre, içinde yer alacağın projenin kendi özel şartlarına göre değişiklik gösterir. 1 ay sonra da olabilir 8 ay sonra da.
24. Ben şu an 30 yaşındayım fakat projemin ortasında 31 yaşıma gireceğim bu problem olur mu?
Projenin başlangıç tarihinde 30 yaşından büyük olmamalısın. Dolayısıyla projenin ortasında 31 yaşını doldurman bir sorun olmaz.
25. Şu an 17 yaşındayım. Projelere başvuru için 18. yaş günümü beklemeli miyim?
17 yaşından itibaren Avrupa Gençlik Portalı’na kayıt olup, faaliyet başlangıç günü itibariyle 18 yaşında olacağın projelere başvuru yapabilirsin. Yani proje faaliyetinin başlangıç günü 18 olman gerekirken, başvurularına 17 yaşındayken başlayabilirsin.
26. ESC kapsamında İtalya’ya gitmek istiyorum fakat İtalyanca bilmiyorum, bu sorun olur mu?
ESC gönüllülük projelerinde dil bilme veya bunu belgeleme zorunluluğu yoktur. Yalnızca bazı projelerin yürüyebilmesi için ev sahibi kuruluşlar gönüllülerden temel düzeyde o ülkenin dilini bilmesini isteyebilir. Ve yahut proje faaliyetlerinin yüksek dil becerisi gerektirdiği (yabancı dil öğretimi) gibi durumlarda belirli bir düzeyde dil yetkinliğine sahip olmanız beklenebilir. Yine de en temel unsurun senin motivasyonun olduğunu asla aklından çıkarmamalısın.
27. Bazı kuruluşların ESC başvurusu için başvuru ücreti aldığını duydum. Bu doğru mu?
ESC başvurularında hiç bir kuruluş gönüllülerden başvuru ücreti alamaz. Böyle bir durumda Ulusal Ajans’a başvurabilirsin.
28. Projem sırasında tatil için Türkiye’ye gelebilir miyim?
Çoğu durumda vize çoklu giriş ve çıkış imkanı tanıyor, sen de vizendeki bilgiler doğrultusunda tatil için Türkiye’ye gelip sonrasında projene elbette geri dönebilirsin. Yalnız, ESC kapsamında sadece ilk gidiş ve son dönüş masrafın karşılanır. Eğer tatilini Türkiye’de geçirmek istersen yol paranı senin karşılaman gerekeceğini unutmamalısın.
29. ESC gönüllülük projelerine kaç defa gidebilirim?
Bu soruya yanıt vermek için öncelikle kısa dönem ve uzun dönem proje ayrımından bahsedelim. 0-59 gün arasında gerçekleşen projeler “kısa dönem”, 2-12 ay süre boyunca gerçekleşen projeler ise “uzun dönem” olarak sınıflandırılmakta. ESC gönüllülük projelerinden birinde yer alabileceğin en fazla süre ise toplamda 12 aydır. İlk önce kısa dönem bir projede yer alırsan, sonrasında, iki proje toplamı 12 ayı geçmeyecek şekilde 2. bir projede de gönüllülük yapabilirsin. Fakat yer alacağın ilk proje uzun dönem bir proje olursa bu proje 3 ay bile olsa 2. bir projede yer alamazsın.
30. İki arkadaş ESC gönüllülük projeleri kapsamında aynı projeye gidebilir miyiz?
Teknik olarak mümkün olmasına rağmen ev sahibi kuruluşlar genellikle aynı ülkeden iki genci projelerine kabul etmek yerine kültürler arası çeşitlilik amacıyla farklı ülkelerden gönüllüleri almayı tercih ediyor. Arkadaşınla yurt dışında vakit geçirmek için ESC’ye başvurmayı düşünüyorsan seyahat acentelerine danışman uygun olacaktır. Hem böyle eşsiz bir deneyimde tek başına yer alarak çok çeşitli kazanımlar elde edeceğini unutmamanı isteriz.
31. ESC gönüllülük projeleri kapsamında hangi ülkeye gitmemizi tavsiye edersiniz?
European Solidarity Corps, en önemli yanı gençlerin sorumluluk ve inisiyatif almasına olanak sağlayan bir Erasmus+ programıdır. ESC gönüllülük projelerinde ülkeden daha çok projenin önemli olduğunu hatırlatır, proje süresi de göz önüne alındığında motivasyonunun yüksek olacağı ve ilgi alanına hitap eden bir projeyi tercih etmeni tavsiye ederiz. Elbette kişisel gerekçeler (o ülkenin dilini öğrenme ya da kültürüne özel bir ilgi vs.) nedeniyle başvuru yapacağın projelerin gerçekleşeceği ülkeler konusunda bir tercih yapabilirsin. Yine de proje içeriğinin her zaman önemli olduğunu unutmamalısın.
32. ESC gönüllülük projelerinden birine kabul edilirsem Ulusal Ajans bana herhangi bir eğitim verecek mi?
Gönderen ve ev sahibi kuruluşlar tarafından kabul aldıktan sonra proje öncesinde/boyunca/sonrasında katılmanın zorunlu olduğu ve bulunduğun ülkedeki ulusal ajanslar tarafından düzenlenen eğitimler bulunmaktadır. Bu eğitimler; ülkeden ayrılmadan önce “Ayrılış Öncesi Eğitimi”, ESC projesinin gerçekleşeceği ülkeye gittiğinde “Varış Sonrası Eğitimi”, projenin ortasında “Ara Dönem Değerlendirme Toplantısı” eğitimleridir. Ayrıca ülkene döndükten sonra yine Ulusal Ajans tarafından düzenlenen “Nihai Değerlendirme” toplantısına davet edilirsin.
33. Gönderen kuruluşun benim için herhangi bir masrafı olacak mı?
Evet. Ulusal Ajans tarafından gönderen kuruluşuna projenin gerçekleşmesi için yapmaları muhtemel harcamalar için ilgili proje bütçesinden belirli bir hibe tutarı verilmektedir.
34. Üniversiteyi bitirdim fakat henüz askerliğimi yapmadım. Askerliğimin tecil edilmesi için yardımcı olur musunuz?
Askerlik konusu tamamen ESC’nin dışında ve kişisel bir konudur. Vize ve okullardan izin alma konularında olduğu gibi, projeleri kabul olan gençlere gönderen kuruluşlarının Ulusal Ajans’tan talep etmesi halinde resmi bir yazı verilmekte fakat bunun bir yaptırım gücü yoktur. Yalnızca senin bir Avrupa Birliği projesine kabul edildiğini ve gereken yardımın gösterilmesini talep eden bir yazıdır.
35. Ev Sahibi Kuruluşların kabul kriterleri nelerdir?
Başvuru esnasında nelere dikkat etmek gerekli? Ev sahibi kuruluşların gönüllü seçimindeki en önemli kriterleri projenin amaç ve hedefleri doğrultusunda aranan gönüllü profili ve buna bağlı olarak da sizin göndereceğiniz özgeçmişiniz (Europass CV) ve motivasyon mektubunuzdur. Özellikle motivasyon mektubunda kişisel özelliklerini, gönüllülük kavramından ne anladığını, neden o projede gönüllülük yapmak istediğini ve European Solidarity Corps gönüllülük projelerinde gönüllülük yapmanın sana ne kazandıracağını açıkça belirtmelisin. Detaylı bilgi için “Başvuru Formları” sayfamıza bakabilirsin.
36. Ev sahibi kuruluşta kiminle muhatap olacağım?
ESC gönüllülük projene başladığında, ev sahibi kuruluşta özellikle muhatap olacağın 3 kişi olacaktır: Yasal temsilci, genellikle kuruluşların başkanlarıdır. Proje sorumlusu, ESC süresince yapman gereken faaliyetler konusunda seni yönlendirecek kişi. Rehber (Mentor), genellikle kuruluş dışından senin kuruluşa ve o topluma uyum sağlamanı kolaylaştıracak, sorunlarınla ilgilenecek, seninle ve ev sahibi kuruluşunla aranda bir köprü oluşturacak olan kişidir.
BONUS: ESC gönüllülük projeleri hakkında daha detaylı bilgiye nereden ulaşabilirim?
Öncelikle bu sitedeki ilgili tüm alanları incelediğinden emin ol. Eğer Aklındaki bir sorunun yanıtını veya seni yanıta götürecek bir ipucunu sitemizde bulamadıysan bize volunteer@gonulluhareketi.org e-mail adresimiz üzerinden sorunu iletebilir yada İnstagram sayfamız @avrupadayanismaprogrami üzerinden mesaj gönderebilirsin.
Bir öneri: Başvurduğun projelerin senin için gerçekten doğru projeler olduğundan emin ol. “Avrupa’ya gideyim de nereye ve nasıl olursa olsun” mantığı senin için çok olumsuz sonuçlar doğurabilir. Her şey gönlünce olsun!
ÖNEMLİ NOT: Bu belge European Solidarity Corps Programı hakkında sıkça sorulan sorulardan yola çıkılarak hem gönüllü olmak isteyen gençlerin hem de akredite kuruluşların sürecini kolaylaştırmak ve bilgilendirme yapmak amacıyla yayınlanmıştır. ESC ile ilgili tüm şartlar ve hükümler Erasmus+Program Rehberinde yer almaktadır.
Daha detaylı bilgiyi Erasmus+ Programının Türkiye’de koordinasyonunu sağlayan Türkiye Ulusal Ajansı’nın web sitesinden alabilirsiniz: http://www.ua.gov.tr/anasayfa